(geregistreerd, lid NVFL)
Wat is lymfoedeem
Het lymfesysteem loopt door het hele lichaam en ligt grotendeels parallel aan het bloedvatensysteem. Het lymfesysteem bestaat uit lymfevaten en lymfeknopen. De lymfevaten nemen vocht en afvalstoffen op uit de weefsels en komen uit in de lymfeknopen. Deze liggen op verschillende plaatsen in het lichaam, bijvoorbeeld in de liezen en in de oksels. De knopen filteren de lymfe en halen de lichaamsvreemde stoffen eruit, zoals afvalstoffen en bacteriën. Uiteindelijk komt het lymfevocht weer in de bloedbaan terecht. Een verstoring van de afvoer van lymfevocht in het lymfesysteem kan leiden tot een abnormale ophoping van lymfevocht in het lichaam: lymfoedeem.
Bij lymfoedeem is er sprake van zwelling, een zwaar, vermoeid en/of gespannen gevoel en soms zelfs pijn in het betreffende lichaamsdeel. Het kan klachten geven in het dagelijks leven en leiden tot ontstekingen en huidproblemen.
Vormen van lymfoedeem
- Primair lymfoedeem: wordt veroorzaakt door een aangeboren afwijking in het lymfestelsel.
- Secundair lymfoedeem: wordt veroorzaakt door een beschadiging van het lymfesysteem, bijvoorbeeld na een medische ingreep, bestraling of een trauma.
- Lipoedeem: een pijnlijke, chronische aandoening met een stoornis in de aanmaak van vetweefsel en een verminderde afvoer van lymfevocht.
Behandelmethoden van de oedeemfysiotherapeut
- Manuele lymfedrainage: activeren van het lymfesysteem en afvoeren van lymfevocht naar delen van het lymfesysteem die wel goed werken d.m.v. speciale handgrepen.
- Bindweefselmobilisatie: verhardingen in weefsels en verkleefde littekens (door bestraling of operatie) kunnen leiden tot pijn, lymfevochtophoping en verminderde beweeglijkheid van gewrichten. Met specifieke handgrepen worden verhard weefsel en verkleefde littekens weer soepel gemaakt.
- Lymfetaping: door rekbare tape op een bepaalde manier aan te brengen, wordt de afvoer van lymfevocht verbeterd.
- Compressietherapie: door been of arm in te zwachtelen wordt het lymfetransport gestimuleerd en zwelling bestreden. Daarna kunnen er therapeutische elastische kousen aangemeten worden.
- Oefentherapie en ademhalingsoefeningen: oefeningen en ademhalingsoefeningen ondersteunen het transport van lymfevocht.
- Lymfapress: de lymfapress is een apparaat met daarop aangesloten een arm- of beenmanchet. Door de drukopbouw zorgt het apparaat voor een afvoer van het oedeem.
- Adviezen, leefregels en zelfmanagement
Behalve specialisten kunnen ook huisartsen een verwijzing uitschrijven voor oedeemfysiotherapie.